Υψηλού επιπέδου διαλέξεις στο Δημοτικό Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Με μεγάλο ενδιαφέρον οι δημότες της Γλυφάδας παρακολούθησαν τη διάλεξη του διαπρεπούς Καθηγητή Χρήστου Β. Μασσαλά, με θέμα «Ιχνηλατώντας την Πολιτική και τη Δημοκρατία», στο Δημοτικό Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήμιο (ΔΕΑΠ) Γλυφάδας.

Εκ μέρους του Δημάρχου Γλυφάδας Γιώργου Παπανικολάου, ο Εντεταλμένος Δημοτικός Σύμβουλος για τη λειτουργία του ΔΕΑΠ Ορέστης Τσάγκλας απένειμε στον Καθηγητή τιμητική πλακέτα.

Ο κ. Μασσαλάς αναφέρθηκε στη σύνδεση της Πολιτικής με την ενίσχυση της Δημοκρατίας και επεσήμανε ότι «το παρελθόν δεν μπορούμε να το αλλάξουμε, μπορούμε όμως να διδαχθούμε από αυτό και να αλλάξουμε το μέλλον».

Καταγράφουμε τα κυριότερα σημεία της διάλεξης του Καθηγητή, πρώην Πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Προέδρου της Δ.Ε. του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και του Συμβουλίου Ανώτατης Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΣΑΠΕ), Χρήστου Β. Μασσαλά:

          Ιχνηλατώντας την Πολιτική και τη Δημοκρατία…

  1. Εισαγωγή

Η λέξη «πολιτική» έλκει την καταγωγή της από τη λέξη «πολίτης» και αυτή από τη λέξη «πόλις».

Πολιτική είναι η τέχνη του «άρχειν» και του «άρχεσθαι».

Η αρχαία Ελλάδα έχει ταυτιστεί με την έννοια της Δημοκρατίας ( δήμος + κράτος = λαός + εξουσία =εξουσία του λαού).

  1. Πολιτική/Πολιτικοί/Πολίτης

Για τους αρχαίους, ο πολίτης και η πόλις προκόβουν στην «ευδαιμονία» και την «αρετή». Κατά τον Πλάτωνα, ο ένας δια του άλλου θα γίνει τέλειος, δίκαιος.

Στους νέους χρόνους το σκηνικό αλλάζει. Ο Machiavelli εγκωμιάζει τη δύναμη, τη δύναμη για τη δύναμη. ΄

Ο σκοπός δεν αγιάζει τα μέσα. Στην πολιτική, πρέπει τα μέσα να αγιάζουν το σκοπό.

Ο JAdams (1735-1826) τόνιζε: Όλοι οι άνθρωποι θα ήταν τύραννοι αν θα μπορούσαν. Οι εγωιστικές επιθυμίες λυσσομανούν στις καρδιές των ανθρώπων και καταλήγουν στην ωμή και τυραννική διακυβέρνηση.

Μια από τις κύριες αρετές του ανθρώπου οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν το ενδιαφέρον του για τον δημόσιο βίο.

Η συμμετοχή του πολίτη στον δημόσιο βίο απαιτεί συνθήκες διαμόρφωσης ελεύθερης γνώμης, γιατί μόνο μέσω αυτής μπορεί να προσεγγίσει την αλήθεια. Αλλά, η ελεύθερη σκέψη απαιτεί κριτικό διάλογο και συνεπώς πολιτικές ελευθερίες.

  1. Η Δημοκρατία σε δοκιμασία

Η δημοκρατία, που απαιτεί ταυτόχρονα τη συμφωνία αλλά και τη διαμάχη, είναι ένα περίπλοκο σύστημα, πολιτικής οργάνωσης και πολιτισμού που τρέφει (και τρέφεται από) την αυτονομία του πνεύματος των ατόμων και την ελευθερία σκέψης και έκφρασης.

Τα προβλήματα: η διαφθορά, οι ανισότητες και το περιεχόμενο της ιδιότητας του πολίτη.   

  1. Οι κραδασμοί και το μέλλον…

Οι ηθικές αξίες ενισχύουν την πολιτική σκέψη, ενώ η παραπλάνηση δημιουργεί μια τοξική κουλτούρα ανεντιμότητας που ενθαρρύνει την ανειλικρίνεια στην καθημερινή ζωή

Η εμπέδωση της έννοιας του κοινού καλού, η απόρριψη κάθε έννοιας λαϊκισμού, η αλήθεια και η πίστη ότι η ηθική ενισχύει την ευφυία είναι κάποιοι παράγοντες που η ικανοποίησή τους μπορεί να μας σώσει.

Η εποχή αυτή δημιούργησε τον άνθρωπο της κατανάλωσης, της έλλειψης του μέτρου, της ύβρεως, του πολιτικού αμοραλισμού και της εύκολης λείας. Η εντροπία του κοινωνικού «γίγνεσθαι» αυξάνεται.

Η κοινωνία μας βιώνει μια πρωτοφανή κρίση. Για το ξεπέρασμά της, τα πολιτικά κόμματα πρέπει να βρουν τον κοινό τους τόπο και να επικεντρώσουν την προβληματική τους στην αναζήτηση τρόπων επιβίωσης της χώρας. Μέσα από τις αντιθέσεις τους πρέπει να οδηγηθούν σε θέσεις που θα αναγεννήσουν την ελπίδα. Πρέπει να δώσουν στον λαό τη δυνατότητα να ονειρεύεται και να προσπαθεί να καταστήσει τον τόπο μας… «ευ-τοπία».

Το παρελθόν δεν μπορούμε να το αλλάξουμε, μπορούμε όμως να διδαχτούμε απ’ αυτό και ν’ αλλάξουμε το μέλλον.

Ο ολοκληρωτισμός υπόσχεται ευτυχία για όλους, αλλά μονάχα αφού θα έχουν εξολοθρευθεί όσοι δεν είναι άξιοι, δηλαδή η εχθρική τάξη ή η κατώτερη φυλή (Todorov T., 2003). 

Και το κρίσιμο ερώτημα…

  1. Κινδυνεύει η Δημοκρατία;

Οι στυγνές δικτατορίες  λιγοστεύουν, αλλά η παρακμή της δημοκρατίας στις μέρες μας αρχίζει από την κάλπη.